Scholing Psychosociale Oncologische Zorg

Naar verwachting zullen in Nederland binnen een paar jaar meer dan één miljoen mensen leven met of na kanker¹. Hiervan leeft een behoorlijk deel met gevolgen van de behandeling², zoals (ernstige) vermoeidheid, concentratieproblemen, angst, neerslachtig, maar ook (neuropatische) pijn, oedeem, verminderde zin in seks. Ook deelname aan de maatschappij kan problemen geven. Het bieden van psychosociale ondersteuning en psychosociale nazorg tijdens het hele behandeltraject (vanaf de diagnose tot en met de nacontroles) is daarom essentiële zorg voor patiënten en hun naasten³.

Deze scholing is voor alle zorgverleners die in meerdere consults kankerpatiënten (na)zorg bieden, waarbij zij basale psychosociale zorg dienen te kunnen verlenen aan de patiënt. Deze zorg bestaat o.a. uit goede voorlichting, concrete adviezen, begeleiding bij het omgaan tijdens het ziektetraject en signalering van distress. Voor de meerderheid van de patiënten is deze basale psychosociale zorg, mits van goede kwaliteit, afdoende om zich, met hun eventuele naasten, adequaat aan de ziekte en de gevolgen daarvan aan te passen in de verschillende fasen van de ziekte en de herstelperiode⁴.

Bijna de helft van de patiënten heeft behoefte aan extra ondersteuning door bijvoorbeeld een psychosociaal of paramedisch hulpverlener, een revalidatietraject of psychologische zorg⁴. Van belang is tijdig te bespreken met de patiënt welke behoefte hij heeft en welke mogelijkheden er zijn (zorg op maat)³.

Als paramedisch behandelaar, als POH-GGZ, (oncologie)verpleegkundige (zowel 2e als 1e lijns) of andere oncologisch zorgverlener ga je uit van de wensen en behoeften van mensen, de patiënt staat centraal. Waarschijnlijk zal je herkennen dat zowel lichamelijke en psychosociale problemen door een oncologiepatiënt naar voren gebracht kunnen worden. In hoeverre voel je je toegerust om basale psychosociale ondersteuning of nazorg te bieden? In hoeverre heb je kennis over (combinaties van) klachten en voel je je capabel om door te vragen op problemen? In hoeverre voel je je zeker om voorlichting te geven en heb je juiste kennis van adviezen? Weet je welke interventies bewezen effectief zijn, en welke jij kunt toepassen in je eigen praktijk? Weet je wanneer en naar je wie je kan doorverwijzen als die behoefte er is?

In de scholing Psychosociale Oncologische zorg staan de 12 meest voorkomende psychosociale problemen centraal. Over elk probleemgebied ontvang je actuele kennis over prevalentie, oorzaken, gevolgen en symptomen (tbv signalering). Tevens ontvang je een overzicht van ondersteunende, effectieve (gespreks)interventies volgens een stepped care opbouw:
1. Mogelijkheden voor de patiënt zelf (zelfmanagement), zoals beschikbare e-health, informatiebronnen, lotgenotencontact en praktische adviezen voor zelfzorg.
2. Ondersteuning die jij kunt bieden binnen jouw grenzen, zoals voorlichting en adviezen, en welke effectieve interventies je binnen jouw eigen behandeling kan inzetten.
3. Overzicht van gespecialiseerde interventies en criteria om door te verwijzen.

Om toepassing in de praktijk te versterken, is elk onderdeel van de scholing is opgebouwd uit een kennisdeel, en een uitwisselingsdeel. In het uitwisselingsdeel wordt een voorbeeldcasus (waarin een combinatie van gevolgen aan de orde zijn) of casuïstiek uit de eigen praktijk besproken, wat door de multidisciplinaire samenstelling van de deelnemersgroep extra waarde geeft; je krijgt meer zicht op ieders rol in de keten en het stimuleert het leren van elkaars ervaringen met effectieve behandelinterventies en het organiseren, samenwerken en toepassen van psychosociale ondersteuning of nazorg in de praktijk.

Doelgroep: zorgverleners die oncologiepatiënten spreken of behandelen open inschrijving

Volgende datum: In najaar 2025 wordt de scholing waarschijnlijk weer opnieuw (in een vernieuwde vorm) aangeboden. Wil je geinformeerd worden als de data bekend zijn, kun je dit laten weten via het informatieformulier (zie knop aanmelden/informatie aanvragen).

Overige informatie: Materiaal: 1 boek aan te schaffen, verder wordt gebruik gemaakt van gratis materialen en worden artikelen beschikbaar gesteld via een downloadmogelijkheid.
Studiebelasting: 20 contacturen en 11 zelfstudie-uren en 2 toetsingsuren (reflectieverslag).
Vooropleidingseisen: Er gelden geen specifieke vooropleidingseisen. Je kunt zowel deelnemen als je nog geen of weinig oncologiepatiënten als ook als je 100% oncologiepatiënten ziet.
Accreditatie (ps: wordt voor 2025 opnieuw aangevraagd, kan afwijken van de huidige toekenning)

Kwaliteitsregister Paramedici: 33,5 punten.

SKF / KNGF NL: 31 punten in registers algemeen fysiotherapie, oedeemfysiotherapie en oncologiefysiotherapie.

BPSW: 34 punten voor maatschappelijk werk en sociaal werk.

V&VN: 33 punten voor (oncologie)verpleegkundigen.

Lv POH-GGZ: 27 punten

VSR: voor verpleegkundig specialisten (aanvraag bij aanmelding)

Overige beroepsgroepen ontvangen een certificaat.

INFORMATIE aanvragen of AANMELDEN voor deze scholing

Wat zeggen deelnemers over deze scholing?

Een aanrader voor elke professional die basale psychosociale zorg aan de oncologische patiënt wil kunnen verlenen. Ook leuk om met je lokale oncologie netwerk te volgen! (oncologiefysiotherapeut)

Een zeer complete scholing met veel verdieping in de psychosociale zorg, gegeven door gepassioneerde specialisten, die handvatten geven in de dagelijkse zorg, waar zowel de patiënt als de hulpverlener meerwaarde aan en baat bij heeft. (oncologieverpleegkundige).

Het was een erg fijne scholing, ook veel geleerd van de andere cursisten. De locatie was top en de organisatie ook.(Medisch maatschappelijk werker)

Zeer waardevolle cursus in een multidisciplinaire setting. Ik kan het iedere zorgverlener die oncologiepatiënten ziet aanraden.(Podotherapeut)

Deze scholing geeft verdieping op verschillende onderwerpen waar je mee te maken krijgt in de begeleiding van de oncologische patiënt, breed scala aan onderwerpen die voor patiënten belangrijk zijn.(Verpleegkundig specialist)

Cursus van zeer toegevoegde waarde! Aanrader voor alle zorgverleners die met oncologiepatiënten werken. Als behandelaar krijg je meer inzicht in de aanwezige complexe problematiek per thema, krijgt handvatten om aan de slag te kunnen met psychosociale problematiek waarbij helder wordt gemaakt wanneer en naar wie je kan doorverwijzen als dat nodig is. (oedeemfysiotherapeut)

De cursus gaf me een relevante, boeiende en verdiepende kennismaking met psycho-sociale oncologische zorg, waardoor ik als POH GGZ kennis en inzicht heb ontwikkeld om de vereiste specifieke begeleidingskwaliteit die deze doelgroep vraagt te kunnen bieden. (POH-GGZ)

Het was een leerzame scholing, het gaf me meer inzicht in kennis en wetenschap, ook op multidisciplinair gebied. Dit verbetert de samenwerking binnen mijn werkveld. (Huidtherapeut)

Deze scholing heeft me meer inzicht gegeven in de thema’s die kunnen spelen bij oncologie naast het kernthema waar iemand hulp bij vraagt. (Psychosomatisch fysiotherapeut)

Deze scholing is erg leuk en leerzaam geweest, ik heb veel kennis opgedaan op verschillende vlakken wat veel waarde heeft omdat wij als mbb-er een zeer belangrijke signalerende functie hebben. (Mbb-er)

Meer oog gekregen voor het signaleren van de psychosociale oncologische problematiek en handvatten gekregen om het gesprek met de patient over moeilijke onderwerpen aan te gaan. Hiermee verwacht ik de patient beter te kunnen helpen en heb ik meer oog gekregen voor noodzaak doorverwijzen naar andere professionals binnen de keten. (oefentherapeut)

Zeer waardevolle cursus, waarin je leert de oncologische patiënt met problemen op alle levensdomeinen beter te begeleiden, om (na)zorg te verbeteren, in een multidisciplinaire setting.(fysiotherapeut en ondersteuningsconsulent)

Na het volgen van de scholing heb ik meer kennis maar ook praktische tips gekregen voor een completere benadering en behandeling van oncologische patiënten.(ergotherapeut)

Na deze scholing sta ik meer stil bij de merkbare en meetbare aspecten van een mens die kanker heeft: niet alleen het lijf, maar ook de invloed van emoties (verlies, rouw, angst, verdriet), gedachten, sociale situaties (werk, partner, kinderen, ouders) hierop. (Fysiotherapeut en praktijkhouder)

Het is een hele mooie proeverij van alle facetten rondom psychosociale oncologische zorg. Echt een aanrader voor iedereen die werkt met oncologische cliënten. (Nienke Dekkinga - Consulent Seksuele Gezondheid)

bronnen:
1. Cijfersoverkanker.nl
2. IKNL (2018). Kankerzorg in beeld.
3. Delnoij, D. et al. (2015). Psychosociale zorg bij ingrijpende somatische aandoeningen. Rapport in opdracht van VWS.
4. INKL (2017). Richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg.